Stanowisko ZPC w sprawie raportu technicznego JRC

Wspólne Centrum Badawcze (JRC) Komisji Europejskiej opublikowało raport techniczny na temat modelowania ambicji środowiskowych i klimatycznych w sektorze rolnym za pomocą modelu CAPRI (Common Agricultural Policy Regionalized Impact model). Dokument ten stanowi pierwszą próbę oceny konsekwencji dla czterech celów ilościowych przedstawionych w strategiach „od pola do stołu” oraz bioróżnorodności dla europejskiego rolnictwa i produkcji żywności. W szczególności w raporcie skoncentrowano się na celach do 2030 r. w zakresie:

• zmniejszenia stosowania i ryzyka związanego z pestycydami chemicznymi o 50%,

• zmniejszenia strat składników odżywczych o co najmniej 50%, a stosowania nawozów o co najmniej 20%,

• osiągnięcia co najmniej 25% gruntów rolnych objętych rolnictwem ekologicznym, • osiągnięcia co najmniej 10% powierzchni użytków rolnych o dużej różnorodności krajobrazu.

Kluczowe konsekwencje dla rolnictwa wskazane przez JRC to:

• spadek produkcji między 5% a 15% we wszystkich sektorach niezależnie od rozważanych scenariuszy,

• pogorszenie pozycji handlowej dla wszystkich produktów rolno-spożywczych (z wyjątkiem produktów mlecznych),

• wzrost cen od 5% do nawet 40%,

• spadek dochodów rolników.

Ponadto jeśli chodzi o środowisko, raport przewiduje, że emisje gazów cieplarnianych w sektorze rolnym spadną o 20–28,4%, w zależności od scenariusza, ale ponad połowa tych zysków zostanie utracona z powodu przeniesienia produkcji rolnej do państw trzecich oraz ucieczki emisji. Jest to jeszcze bardziej alarmujące dla przemysłu cukrowniczego UE, który jest narażony na wysokie ryzyko ucieczki emisji.

Nawet jeśli raport nie koncentruje się bezpośrednio na cukrze, to powyższe planowane zmiany i udzielone na nie odpowiedzi dotyczą wszystkich rolników, a w konsekwencji także przetwórców żywności. Z naszego punktu widzenia sektor produkcji cukru w obliczu wskazanych zmian stoi przed wieloma trudnymi wyzwaniami: niewystarająca produkcja cukru dla rosnącej populacji, zrównoważona produkcja w celu rozwiązania problemów związanych ze środowiskiem i zmianami klimatu, radzenie sobie z występowaniem susz i nowych szkodników, zapewnienie konkurencyjności sektorom narażonym na konkurencję międzynarodową, przy jednoczesnym generowaniu odpowiednich dochodów dla wszystkich uczestników łańcucha. Producenci cukru wspierają ambicje UE wyrażone w strategiach „od pola do stołu” oraz bioróżnorodności, jednakże osiągnięcie tych celów i utrzymanie bezpieczeństwa dostaw żywności w UE będzie możliwe tylko wtedy, gdy zostaną spełnione następujące warunki:

• takie same ogólne warunki działania na rynkach międzynarodowych oraz przestrzeganie unijnych norm zrównoważonego rozwoju,

• jasne przepisy ramowe, które umożliwiają rozwój i stosowanie nowych innowacyjnych technik w rolnictwie,

• przemyślany okres przejściowy,

• spójne polityki oparte na odpowiednich funduszach na ich wdrożenie.

Tylko w ten sposób można utrzymać zrównoważony łańcuch produkcji i konsumpcji żywności, który działa na korzyść producentów, konsumentów i środowiska, a jednocześnie wzmacnia konkurencyjność UE.