Opinia ZPC do projektu rozporządzenia zmieniającego Załącznik X do rozporządzenia (EU) Nr 1308/2013

Zniesienie systemu kwotowania produkcji cukru niesie wiele zagrożeń, które czekają branżę produkcji cukru w Unii Europejskiej. Głównymi problemami będą prawdopodobny znaczny spadek poziomu cen cukru oraz wzrost produkcji  izoglukozy. Branża cukrowa, zapewniająca w Unii Europejskiej około 180.000 bezpośrednich i pośrednich stanowisk pracy, wejdzie w trudny okres walki o przetrwanie. Zamknięcie chociażby jednej ze 109 europejskich fabryk oznacza w praktyce pozbawienie pracy około 1650 osób w obrębie jednego regionu.

W tym kontekście pamiętać należy, iż w przemyśle cukrowniczym to plantatorzy posiadają znaczącą moc sprawczą. Bez dostaw buraka cukrowego fabryki nie mają racji bytu. Plantatorzy mają zawsze alternatywę, w postaci zmiany rodzaju upraw.  Bezsprzeczne jest więc, iż stroną najbardziej zainteresowaną utrzymaniem upraw buraka cukrowego jest strona producencka. Wprowadzenie uregulowań, które nierównomiernie rozłożą ryzyko przyszłych zawirowań rynkowych lub nadmiernie ograniczą swobodę działania, doprowadzi do utraty konkurencyjności i możliwego zakończenia produkcji.

W świetle powyższego proponujemy, by bieżące zapisy § 5 w punkcie XI Załącznika X zostały zmienione w następujący sposób:

Porozumienia branżowe zawarte pomiędzy producentem cukru a jego dostawcami buraków cukrowych mogą określać zasady dotyczące mechanizmu podziału uzyskanych wartości dodatnich oraz/lub dodatkowych korzyści rynkowych, jak i podziału poniesionych strat/ujemnych wyników/wartości ujemnych określając tym samym, jak różnica pomiędzy ustaloną przez strony jako „cena/kwota/wielkość bazowa”, a wartością dodatnią lub ujemną wynikającą ze zmian cen rynkowych lub innych czynników, powinna być rozdzielana pomiędzy przedsiębiorstwo produkujące cukier oraz jego dostawców buraków cukrowych.

Zaproponowane powyżej zmiany są niezwykle istotne z następujących względów:

• umożliwiają objęcie porozumieniem branżowym relacji pomiędzy producentem i jego dostawcami, czyli faktycznymi partnerami handlowymi znającymi wzajemne uwarunkowania rynkowe,
• przewidują możliwość wprowadzenia uzgodnień dotyczących podziału nadwyżki jak i potrąceń wynikających z niedostatecznego poziomu cen rynkowych w celu właściwego rozłożenia ryzyka,
• uwzględniają wyjaśnienia i założenia Komisji Europejskiej, zawarte w piśmie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 marca 2016 r. odnośnie: fakultatywności zawarcia porozumienia i to w poszanowaniu przepisów dotyczących konkurencji; podziału ryzyka cenowego przy założeniu, że „value” to nie tylko zyski, ale i straty, w których partycypować powinny obie strony; „ceny bazowej” jako ustalonej przez strony kwoty/wielkości bazowej.

Związek Producentów Cukru w Polsce

Warszawa, 9 marca 2016 r.

Wersja PDF