Opinie
Stanowisko w sprawie kompensacji
Stanowisko Związku Producentów Cukru w Polsce w sprawie kompensacji z tytułu przystąpienia Chorwacji do Unii Europejskiej
Przystąpienie danego kraju do Unii Europejskiej zobowiązuje go do przyjęcia wspólnej taryfy celnej. Dlatego dołączenie Chorwacji do Wspólnoty w dniu 1 lipca 2013 r. oznaczało dla niej konieczność podwyższenia swoich stawek celnych ze 177 EUR/t + 10 % od wartości na importowany surowy cukier do stawki unijnej wynoszącej wówczas 339 EUR/t. Na mocy postanowień WTO, jeśli dany kraj podwyższa taryfy, to dostawcy z państw trzecich mogą żądać odszkodowania w postaci ulepszonych porozumień dotyczących preferencyjnego dostępu do rynku. Brazylia zażądała takiej rekompensaty, a UE zgodziła się na znaczne rozszerzenie obecnego dostępu Brazylii do europejskiego rynku cukru. Dlatego zakłada się, że 78,000 ton cukru na przestrzeni 5 lat będzie mogło być wprowadzone na nasz rynek z cłem w wysokości jedynie 11 eur/t oraz 54 eur/t w 6 roku. Począwszy od 7 roku obowiązywać będzie cło w wysokości 98 eur/t. Ponadto Komisja Europejska zaproponowała rozszerzenie kontyngentu CXL o 36,000 ton. Kontyngent ten z dużym prawdopodobieństwem zostanie wypełniony właśnie przez Brazylię.
Związek Producentów Cukru w Polsce jest zaniepokojony wnioskiem objęcia cłem wynoszącym jedynie 11 eur/t przez okres pierwszych 5 lat. Jest to kwota 20 razy niższa od stawki dla białego cukru dla najbardziej uprzywilejowanych krajów wobec Unii Europejskiej.
Traktat stanowiący o przystąpieniu Chorwacji do UE przewiduje w przypadku zaistnienia takiej konieczności, zamianę kontyngentów kompensacyjnych na tymczasowe. Jednakże nie zakłada jakiegokolwiek obniżenia kontyngentów taryfowych wynoszących 98 EUR/t. Układ Ogólny w sprawie Taryf Celnych i Handlu z roku 1994 również nie przewiduje obniżania wysokości kontyngentu.
Przypominamy, że Unia Europejska po przystąpieniu Austrii, Finlandii oraz Szwecji w 1995 roku oraz Bułgarii i Rumunii 2007 roku wypłaciła odszkodowania Australii, Brazylii, Kubie, Indiom, a także wszystkim krajom trzecim. Kompensacje te zostały udzielone w postaci kontyngentów taryfowych dla surowego cukru wynoszących 98 EUR/t (z wyjątkiem Indii, które mogą eksportować do UE 10,000 t białego cukru rocznie przy zerowej stawce cła).
Wniosek Komisji Europejskiej w sprawie dostępu do rynku dla Brazylii jest nieproporcjonalny, niewyważony, a także niezgodny z ideą wzajemnych, obopólnie korzystnych koncesji. Jest sprzeczny w odniesieniu do założeń rynku światowego i europejskiego, tym samym nie może zostać zaakceptowany.
Brazylia przez wiele lat czerpała korzyści z dwustronnej umowy handlowej z Chorwacją, a oferta kompensacyjna Komisji Europejskiej jest nieadekwatna w stosunku do straty, jaką mogą ponieść brazylijscy eksporterzy.
Stawka celna dla importowanego cukru białego na mocy kontyngentu ustanowionego przez kraje CXL, przeznaczonego do rafinacji cukru, od zawsze była ustanawiana na poziomie 98 eur/t. Obniżenie cła do 11 eur/t mogłoby doprowadzić do rozchwiania europejskiego rynku cukru. Należy zatem utrzymać standardową stawkę celną wynoszącą 98 eur/t.
Warszawa, 26 września 2016 r.